Susurluk kazasıyla ortaya çıkan devlet/mafya karanlık ilişkileri protesto etmek ve temiz toplum, temiz siyaset özlemini duyurmak amacıyla 1 şubat 1997 tarihinde Sürekli Aydınlık İçin 1 Dakika Karanlık eylemi başlatıldı.
Susurluk skandalı ya da Susurluk kazası, 3 Kasim 1996 da saat 19.25 sularında Balikesir – Bursa karayolunda Susurluk ilçesi Uçakyolu mevkiinde meydana gelen trafik kazası sonucu, devlet-polis-mafya ilişkilerinin ortaya çıkması ile patlak veren skandal. Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en önemli skandallarındandır.
Kazanın ardından demokratik kamuoyu, “devlet, Siyaset, Mafya” üçgeninde yasadışı ilişkilerin ortaya çıkartılmasını talep etti.
Susurluk’ta Mercedes marka otomobilin bir kamyona arkadan çarpması sonucu ortaya çıkan ilişkiler ve iddialar, yaklaşık uzun yıllar kamuoyunun gündeminden düşmedi.
İstanbul yönüne seyir halinde olan 06 AC 600 plakalı Mercedes marka otomobil, 3 Kasım 1996 günü saat 19.15 sıralarında Susurluk’un Uçakyolu Mevkii’nde benzin istasyonundan çıkan Hasan Gökçe yönetimindeki 20 RC 721 plakalı kamyona arkadan çarptı. Kazada, özel otomobilde bulunan 4 kişiden 3’ü ölürken, 1’i ağır yaralı olarak hastaneye kaldırıldı.
Buraya kadar her şey normal bir trafik kazası gibi görünürken, aradan geçen saatler içerisinde kazada ölen kişilerin İstanbul eski Emniyet Müdür Yardımcısı Hüseyin Kocadağ, üzerinden ”Mehmet Özbay” adına düzenlenmiş kimlik çıkan katliam sanığı Abdullah Çatlı ve sevgilisi Gonca Us, yaralanan kişinin de DYP Şanlıurfa Milletvekili Sedat Edip Bucak olduğu anlaşılınca olay Türkiye gündemine adeta ”bomba gibi” düştü.
Medyanın kazadan sonra olayı ”Siyasetçi-polis-mafya” üçgeni içinde tutması nedeniyle yayınlanan haberleri ihbar kabul eden İstanbul DGM Cumhuriyet Başsavcılığı, 11 Kasım 1996’da, ”Cürüm işlemek amacıyla teşekkül oluşturmak” suçundan soruşturma başlattı.
Soruşturma sırasında, milletvekili Sedat Edip Bucak‘ın resmi korumalığını yapan özel timci polis memurları Ayhan Çarkın, Ercan Ersoy ve Oğuz Yorulmaz’ın, kumarhaneci Ömer Lütfü Topal’ın 28 Temmuz 1996’da Sarıyer’de öldürülmesinden sonra gelen bir telefon ihbarı üzerine Topal’ın iş ortakları Sami Hoştan ve Ali Fevzi Bir’le birlikte İstanbul Emniyeti’nce gözlem altına alındığı, dönemin İçişleri Bakanı Mehmet Ağar’ın talimatıyla Ankara’ya gönderilerek serbest bırakıldığı ve daha sonra Bucak’a koruma olarak verildiği ortaya çıktı.
Ataköy’deki evinde yeşil pasaport, Mehmet Ağar imzalı Emniyet Genel Müdürlüğü’nde uzman olarak görev yaptığını gösterir belge ve silahlarla yakalanan uluslararası uyuşturucu kaçakçısı Yaşar Öz’ün de, yine aynı şekilde Ankara’dan gelen talimatla serbest bırakıldığı anlaşıldı.
Bu arada, İnterpol tarafından kırmızı bültenle aranan Abdullah Çatlı’nın, Özel Tim’de görevli polis memuru Ziya Bandırmalıoğlu’nun oğlunun sünnet düğününde dönemin Özel Harekat Dairesi Başkan Vekili İbrahim Şahin ve polis memuru Ayhan Çarkın’la oynarken çekilmiş fotoğrafları da basında yer aldı.
Silivri’de otomobili terk halinde bulunan MİT eski görevlisi işadamı Tarık Ümit’in kaybolmasından da, bazı özel tim mensupları ve polis şeflerinin sorumlu oldukları öne sürüldü. Soruşturmayı yürüten DGM Cumhuriyet Savcıları Aykut Cengiz Engin, Ahmet Gürses ve İrfan Özliyen, bildiklerini dönemin Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’e şifai olarak anlatan İstanbul Emniyet Müdürü Kemal Yazıcıoğlu ile Emniyet Genel Müdürlüğü İstihbarat Dairesi Başkan Yardımcısı Hanefi Avcı ve MİT eski görevlisi olan Emniyet Genel Müdürü Müşaviri Korkut Eken’in de aralarında bulunduğu çok sayıda kişiyi dinledi.
”Temiz toplum, temiz siyaset” anlayışını savunanların ”Milat” olarak kabul ettikleri 3 Kasım 1996 tarihinden sonra ortaya çıkan ilişkiler ve iddialar, uzun yıllar kamuoyunda değişik boyutlarıyla tartışıldı.
